Grabitatea, zer da?

GRABITATEA, ZER DA?

Grabitatea gorputz batek jasaten dituen bi azelerazioen batuketa da. Alde batetik planetak edo sateliteak gorputzarengan reagiten duen erakarpen azelerazioa eta bestetik planetak edo sateliteak biratzean sortutako azelerazio zentripetua. G hizkiaz adierazten da eta bere balioa9,80665 m/s²-koa da .

Zergatik balio hau?

Balio hau batezbesteko bat da balio altuenetik (9,832 m/ s² poloetan) balio baxuenera (9,789m/ s² ekuatorean) doana.

Edozein tokitako grabitatea kalkula dezakegu formula honen bidez:

Non go grabitate estandarra den.

Guztiok dakigu zer egin zuen Newton-ek eta zein esperimentutan oinarritu zen grabitatea frogatzeko (ez, ez da soilik sagarrean oinarritzen). Baina badaude grabitateari buruzko beste esperimentu ezezagunak ( ikasle gehenontzat behintzat) eta bitxiak:

· Pound eta Rebka-ren esperimentua: Grabitazio handiko eremuetan argiaren frekuentzia gutxitzen da.

· Grabitate handiko eremuetan dauden erlojuak orduak astiroago neurtzen ditu grabitaterik ez duen eremuetan kokaturik daudenak baino.

· Shapiro efektua: Eremu grabitatorio handi bat igarotzeko seinale ezberdinak denbora ezberdinak behar dituzte.

Txapa honen ostean ikus ditzagun grabitatearekin zerikusia duten bitxikeria, argazki eta bideo batzuk:

1. 1. Zergatik ezin dute espazioan dauden astronautek korrokadarik bota?

Grabitatearen gabeziak ez du usten urdailean dauden likidoak eta gasak banatzea eta beraz, gas horiek konporatzea ezinezkoa egiten da.

2. 2.Zergatik da errezagoa atletismo record bat lortzea Madrilen Moskun baino?

Grabitatean latitudearekin handitzen da. Mosku Madril baino latitude handiago batean dagoenez, g(mosku) > g(madril). Horrela, korrikalaria gehiago pisatzen du Moskun eta zailagoa da abiaduran handiz korrika egitea.

Uraren portaera grabitate zero-n:

http://www.youtube.com/watch?v=vaXIKpDhGyA

http://www.youtube.com/watch?v=RKVNvnXBMvk

GRABITATE MAXIMOA:

Grabitate maximoa non lortzen da?

Zuzenagoa izango zen esatea eremu grabitatoio maximoa non lortzen den.

Guztiok noiz edo noiz zulo-beltz hitza entzun dugu, baina seguruenik ez dakigu zehazki zer den.

Zulo beltza espazio-denboraren eremu finitu bat da, bere bornean dagoen masa kantitate handi batek osatu duena. Dentsitatea bertan izugarri handia da eta horrek eremu grabitatorio sendo bat sortzen du, edozein partikula ( argi fotoiak ere!) beregana erakartzeko gai dena.

Gogoratu eremu grabitatorioaren formula:

Hona hemen, zulo beltzen argazki batzuk:

http://www.youtube.com/watch?v=3QYVUvm3Uc4

PATRICIA B.